Kenniscentrum

De Vereniging voor Openbaar Groen is sterk begaan met een adequate ondersteuning van de leden gemeentebesturen bij de uitbouw van het openbaar groen.

Informatie en ervaringen die opgedaan worden tijdens wetenschappelijk en praktijkgericht onderzoek moeten zoveel mogelijk ter beschikking gesteld worden van de groendiensten.

Het Kenniscentrum van de VVOG streeft er dan ook naar om:

• nauwe contacten te onderhouden met wetenschappelijke instellingen en onderzoekscentra in binnen- en buitenland
• het wetenschappelijk onderzoek inzake groenvoorziening aan te moedigen en te ondersteunen
• mee te werken aan studies van derden
• mee te werken aan praktijkonderzoek in de gemeenten
• mee te werken aan de publicatie van artikels en uitgaven in verband met openbaar

Publicaties

Alle publicaties van het Kenniscentrum van de VVOG vind je terug via onderstaande link.

Kerntaken van een groendienst

Uit de korte opsomming die we hierna geven, moet blijken dat de aanwezigheid van een 'groendienst' op een gemeente geen overbodige luxe is. Het is onze overtuiging dat elke gemeente, ook de kleinere, zouden moeten kunnen beschikken over een groendienst, of op zijn minst over een gemeentedienst waarbinnen competente groengeschoolde ambtenaren werkzaam zijn. Mensen die de groentaken en -verantwoordelijkheden op het vlak van openbaar groen coördineren, opvolgen, sturen, e.d. Ook de aanwezigheid van een ploeg van groenarbeiders is volgens ons een must voor een gemeente die het ernstig meent met het ontwikkelen van een "groene uitstraling".

Wanneer in gemeenten groentaken toevertrouwd worden aan de private sector, ook dan is het belangrijk dat in de gemeente een competente ploeg van mensen aanwezig is om goede en degelijke bestekken te maken en de uitbestede werken op een deskundige wijze op te volgen.

Welke zijn nu de belangrijkste taken die door een groendienst moeten waargenomen worden?

Ik heb hierna een opsomming gemaakt waarbij ik gestreefd heb naar volledigheid. Maar ik hou mij aanbevolen voor aanvullingen, opmerkingen en suggesties. Ik wil ook zeggen dat de volgorde van de opgesomde taken geenszins een gradatie van belangrijkheid inhoudt.

BELEIDS- EN ADVIESTAKEN VAN EEN GROENDIENST

Eén van de opdrachten van een groendienst is de beleidsondersteuning van de bestuursorganen van de gemeente. Het College moet voor het uitstippelen van haar beleid kunnen rekenen op een sterke ondersteuning vanuit de administratie

De taken die hierbij komen kijken zijn:

• voorbereiding van het groenbeleid (algemeen)
• permanent overleg met de bevoegde schepen (met schepencollege)
• beleidsadvies aan het College
• permanent overleg met andere gemeentediensten
• advies aan andere diensten (bijv. bij aanvragen over bouwvergunningen, verkavelingsvergunningen,
• opmaak van een ontwerp van groenbeleidplan, een ontwerp van een bomenbeleidplan, ...
• voorbereiding van antwoorden op vragen van raadsleden

ADMINISTRATIEVE TAKEN EN MANAGEMENT VAN EEN GROENDIENST

Uiteraard moet een gemeentelijke groendienst ook instaan voor het vlot functioneren van de eigen dienst en het uitvoeren van allerlei administratieve en wettelijk voorziene taken.

• Personeelsaangelegenheden
Op het vlak van het eigen personeel denk ik aan:

• personeelsmanagement van de eigen dienst
  • intern overleg, taakverdeling
  • responsabilisering, motivering,
  • professionalisering,
  • vorming, ...
• financiële opvolging van de eigen begrotingsartikels
• zorg dragen voor aspecten als veiligheid, uitrusting, ...

• Groeninventaris
Elke gemeente zou moeten kunnen beschikken over een groeninventaris (weze het een summiere of een uitgebreidere versie). Wij weten dat dit echter niet evident is. Wanneer zo'n groeninventaris aanwezig is moet die uiteraard geüpdatet worden wat heel wat werk vraagt. Ook moet zo'n inventaris regelmatig gebruikt worden anders is het een papieren instrument en verliest het als dusdanig vlug zijn geloofwaardigheid.

• Vergunningen
Een groendienst krijgt ook te maken met heet wat vergunningen die moeten behandeld, opgevolgd en afgehandeld worden: In het kader van de stedenbouwwetgeving zijn er de aanvragen voor het vellen van bomen, bijv.
Ook zijn er heel wat gemeenten waar plaatselijke initiatieven bestaan die administratief moeten afgehandeld worden : subsidiedossiers bijv. voor daktuinen, steun voor de aanleg en het onderhoud van kleine landschapselementen (KLE's), aanleg geveltuintjes, ...

• Werken door derden
Het uitbesteden van studieopdrachten, groenaanleg en groenonderhoudswerken vergt heel wat kennis van wetgeving en vraagt dikwijls om allerte reacties van de betrokken ambtenaren.
Qua werk denk ik aan:

• de opmaak van (bijzondere) lastenboeken
• de opvolging van werken door derden (werfopvolging, beoordeling van werk bij oplevering)
• communicatie met aannemers (afspraken, start werken, onverwachte problemen, ...

PLANNING EN INRICHTING VAN HET OPENBAAR GROEN

Het spreekt vanzelf dat de groendienst als gemeentedienst een belangrijke taak heeft bij de planning en de inrichting van het openbaar groen zelf.

Voor sommige groene ruimten zal de Groendienst zelf zorgen voor het opmaken van de plannen en de inrichting.

Wanneer beroep gedaan wordt op een derde (ontwerpbureau) zal de groendienst instaan voor:

• mee uitschrijven van het bestek
• besprekingen en overleg met ontwerpbureau of ontwerper(s)
• enz.

Maar ik denk dat een groendienst niet alleen moet betrokken worden bij de planning en inrichting van de groene ruimten op zich. Ik ben van mening dat een groendienst van bij de eerste fase van de planning van het openbaar domein als geheel moet betrokken worden.

BEHEER VAN HET OPENBAAR GROEN

Het spreekt vanzelf dat de eigenlijke beheertaken van de verschillende groene ruimten van de gemeente een belangrijke kerntaak zijn van een groendienst.

Ik denk aan:

• opmaak groenbeheerplannen
• organisatie werkplanning/management groenarbeiders
• onderhoud van gazons, bomen, parken, sportvelden, begraafplaatsen, wegbermen
• verfraaiing van de gemeente door bebloeming, ...
• beheer en onderhoud van machines en werkingsmiddelen
• zelfs faunabeheer kan tot de taken van een groendienst behoren,

DIENSTVERLENING AAN EN COMMUNICATIE MET DE BURGER

Gemeenten hechten veel belang aan een goede en correcte dienstverlening aan de burger en treden op allerlei manieren in contact met die burger. Ook in verband met groenvoorziening is dit belangrijk. Ik som enkele aspecten op:

• verlenen van algemene info over groen (planten, aangeplante bomen, ...)
• opmaak teksten voor brochures, folders, gemeentelijk infoblad en de gemeentelijke website. Voor dit laatste medium, dat steeds aan invloed wint, moet ook meegewerkt worden aan de update (althans voor het deeltje dat betrekking heeft op de groendienst)
• voorbereiden van antwoorden aan de burger
• dialoog met de burger (inspraakronde, medebeheer, ...)
• educatieve taken (enkele voorbeelden: begeleiding wandelingen, uitwerken van een bomengids,
• uitwerken infobladen
• organisatie van allerlei PR-activiteiten zoals
  • de Dag van het Park,
  • de Week van het Bos,
  • de Boomplantdag, enz.
• tenslotte vermeld ik ook de betrokkenheid van de groendienst bij de organisatie van bijv. een plaatselijke bebloemingswedstrijd of andere verfraaiingsactie met de bevolking

KWALITEITSBEWAKING VAN HET OPENBAAR GROEN (IKZ)

Tot slot wil ik ook nog wijzen op de zorg van een groendienst voor de kwaliteit van haar werk en dienstverlening

• permanente evaluatie/ bijsturing van alle onderdelen van het openbaar groen
• evaluatie / optimalisatie van het groenonderhoud
• optimalisatie van de inzet van mensen, machines en middelen
• aandacht voor natuurwaarden
• aandacht voor harmonisch groen- en parkbeheer
• reductie bestrijdingsmiddelen
• gebruiksvriendelijheid, toegankelijkheid openbaar groen
• zorg voor en netheid van de eigen infrastructuur