Grensvervaging
De meeste groendiensten bij de lokale besturen worden ondergebracht bij de dienst ruimte of grondgebonden zaken. Daardoor gaan we zeer ruimtelijk denken. Wij staan in voor het ‘openbaargroen’. Dan stelt zich soms wel eens de vraag waar stopt en eindigt het openbaar domein? Is dit wel onze eigendom?
Meestal als het niet helemaal duidelijk is dan wordt het semi-openbaar domein. Deze term wordt nogal dikwijls gebruikt voor openbare ruimte rond ziekenhuizen, woonzorgcentra, scholen, … die we gezien de goeie relatie wel onderhouden.
Voor de rest proberen we de grens duidelijk te trekken.
Maar deze afbakening staat onder druk.
Als we groen dan even bekijken vanuit ecologisch of gezondheidsaspect dan komen we tot totaal andere conclusies. Velen willen strengere normen bij aanvraag kapvergunning op privaat domein, want die boom heeft ook een groter belang in kader van biodiversiteit, CO2 of fijn stof. Andere lokale besturen experimenteren met het verbieden van herbiciden of pesticiden in de private tuin, want anders komt dit sowieso in de kringloop ... Nog een ander inzicht is dat het grootste lokale natuurgebied de aaneenschakeling is van alle private tuinen en willen maatregelen naar re-wilding en byebyegrass… De biodiversiteit zal er wel baat bij hebben.
Ook in Vlaanderen beweegt er wel wat. Onlangs werd een nieuwe “Greendeal Natuurlijke Tuinen” boven het doopfont gehouden. ‘Vlaanderen telt 2 miljoen privétuinen, samen goed voor 9 procent van het Vlaamse grondgebied. Ter vergelijking: de natuurgebieden beslaan 3 procent en de bossen 11 procent’ wordt er gesteld
Maar ook in de KU Leuven denkt men na en heeft men een projectvoorstel over het potentieel van een tuinencomplex en de rol hiervan in lokaal en regionaal klimaat- en stadsbeleid. ‘De bedoeling is om regionale en lokale besturen inzichten en tools aan te leveren om maximaal in te zetten op de integratie van het tuinencomplex in de openbare groeninfrastructuur en zo het stedelijk omgevings- en klimaatbeleid te ondersteunen/versterken’.
Dat tuinen een steeds belangrijker rol spelen op het vlak van klimaat, waterschaarste, biodiversiteit en welzijn als ze op een natuurlijke manier ingericht en beheerd worden, is duidelijk. Maar ook die tuinen bevatten het grootste potentieel tot plaatsen van bomen. Gezien de schaarste van het openbaar domein wordt dit meer en meer meegenomen in ons groenbeleid…
Geeft het klimaatdebat en de groen&natuur-gekte tijdens de Covid-19-periode ons hierbij een duwtje?
Jammer genoeg ontbreekt het ons soms aan een instrumentarium om dit te doen. Zijn de bestaande mogelijkheden Rup, stedenbouwkundige verordeningen, vergunningen, politiereglement,.. wel nog voldoende? Kan men hiermee creatief omgaan?
Welke tools hebben we om dit aanvaardbaar te bereiken?
Is er nog marge om de duurzame gedragswijziging te stimuleren bij burgers?
Vast en zeker een boeiend debat dat op ons afkomt.
