Groencontact 2022/1

Daarvoor keurde de stad Breda (NL) onlangs zijn ‘Groenkompas’ goed om tegen 2030 als eerste stad in Europa te worden getypeerd als een stad in een park. Deze ambitie is een opdracht voor de gehele gemeente. Niet alleen het gemeentelijk apparaat zelf maar juist alle partijen moeten en kunnen hun steentje bijdragen aan deze ambitie. De vergroening moet bijdragen aan een stad waarin het nog prettiger wonen en verblijven is. Groen draagt namelijk bij aan een sociale re omgeving, een gezondere samenleving, een betere biodiversiteit en een omgeving die voorbereid is op de wijzigingen in ons klimaat.

Diksmuide is in 2022 de Vlaamse deelnemer aan de Europese groen- en leef milieuwedstrijd Entente Florale Europe. De wedstrijd loopt momenteel in 8 Europese landen en focust op de thema’s groen, landschap, leefmilieu, recreatie en participatie. Een vakjury bestaande uit landschapsarchitecten, ruimtelijke planners en milieu deskundigen bezoekt in de zomer alle deelnemende steden en gemeenten en onder zoekt hun groen- en leefmilieubeleid. In het najaar wordt kenbaar gemaakt welke Olympische medaille wordt behaald en krijgen de laureaten hun juryrapport overhandigd. In de aanloop van de Diksmuidse deelname begeleidt de VVOG het stadsbestuur en belichten we in ieder nummer van Groencontact 2022 een of andere groenzone of een interessant onderwerp uit het groen- en milieubeleid van de stad. Als eerste onderwerp bespreken we de recreatiezone IJzerboomgaard.

Willen we een effici nter waterbeheer dan moeten we water koesteren en ruimte vrijmaken. Het is cruciaal om water maximaal ter plaatse te houden door op te vangen, te bufferen, te laten infiltreren in groenzones en in laatste instantie te laten afvloeien. Maar die infiltratiezones moeten meer zijn dan water bufferen. Hoe kunnen we van die infiltratiezones oases van biodiversiteit maken? Het Proefcentrum PCS – Afdeling Groen, doet al een tijdje onderzoek naar welke types van beplanting het best in deze omgeving gedijen? En het mag best wat meer zijn dan ééntonige grasmengsels …

In november vorig jaar organiseerde VLAM (openbaargroen.be), met de ondersteuning van de vakverenigingen Bomen Beter Beheren, Groen Groeien en Belgisch e Federatie Groenvoorzieners, het seminarie ‘Bomen als bouwstenen voor de stad van de toekomst’. Het seminarie handelde over de waarde van bomen in de stad van de toekomst. Ruben Rogier, zelfstandig European Tree Technician van het bureau Boombiotoop, besprak er de rol van de boomtechnisch raadgever bij het ontwerp en uitvoeringsproces van openbare en private bouwwerken.

Iets zeggen als ‘Het gaat niet goed met de bij’ is een beetje een open deur intrappen. Heel wat bijen en andere insecten zijn met uitsterven bedreigd en dat terwijl hun economische en ecologische waarde (resp. bestuiving van voedsel gewassen, plaagbestrijding en bestuiving van streekeigen planten) van onschatbaar belang zijn. Dat weten we al, maar wist je ook dat er relatief eenvoudige en goedkope maatregelen bestaan die de bijen een boost kunnen geven? Misschien is het tijd om deze deur eens te openen. Leer bij en laat je inspireren. Of nog beter: ga er mee aan de slag.

Ben je als groendienst fier op alle aangelegde bijenvriendelijke perken, parken en bloemenweides? Organiseer een gemeentelijke bijenfietstocht en toon alle goede projecten die gebeuren in de stad of gemeente. Goede voorbeelden en positieve natuurbeelden inspireren mensen om zelf meer biodiversiteit te cre ren. Week van de Bij ondersteunt deze bijentocht met 250 Suske en Wiske- strips ‘Het Blije Bijenteam’ als de actie minstens een maand loopt. Een paar tips voor de enthousiastelingen.

Op 30 oktober ‘21 werd te Kasterlee de 25ste editie van de jaarlijkse wedstrijd ‘De Vlaamse tuinaannemer’ afgerond met een prestigieuze prijsuitreiking. Deze editie toonde duidelijk dat de competitie volwassen geworden is en een vaste plaats verworven heeft in het vakgebied van de tuinaanleg en groenvoorziening in Vlaanderen.

Droogte is een van de hoofdoorzaken van boomuitval in steden. Dat stadsbomen te lijden hebben onder watertekorten heeft volgens Andrew Hirons, hoofddocent stedelijke bosbouwkunde aan het Britse University Centre Myerscough, te maken met een combinatie van factoren: de verstening van de stedelijke omgeving, te kleine groeiplaatsen, schade aan wortels, klimaatverandering en een compacte bodem. Dat inspireerde Stijn Delarue, student groenmanagement van VIVES campus Roeselare om binnen zijn bachelorproef de performantie van verschillende commercieel beschikbare substraten te onderzoeken.

Stad Izegem is een industriestad die deel uitmaakt van de sterk verstedelijkte regio Roeselare-Izegem-Kortrijk, waar het grijs nog verder doorbroken moet worden. Visie 2030, een ruimtelijke toekomststrategie voor Izegem, is het startpunt voor ons groenbeleid. Als schepen ben ik naast groenbeleid ook bevoegd voor ruimtelijke planning, omgeving, vergunningenbeleid, openbare werken, fietsbeleid en mobiliteit. Ik heb daarbij het geluk dat ik omgeven ben door gemotiveerde deskundigen die fier zijn op onze realisatie s. Dat is voor mij de ideale basis om ons groenbeleid verder vorm te geven.

Bomen in het stedelijk gebied worden al snel onderworpen aan talloze discussies en moeten vaak het onder spit delven. Mensen op het terrein worden overstelpt met vragen over het onderhoud van straatbomen en de overlast die ze veroorzaken aan priv -woningen. Gemakkelijker is het voor diezelfde personen om hun eigen bomen ferm terug te snoeien of direct te vellen. Tot voor kort, want Tielt roept deze roekeloze praktijken een halt toe. Vanaf 2022 zul je in Tielt een belasting moeten betalen voor het vellen, rooien of kandelaberen van gezonde bomen. De stad is de eerste in Vlaanderen die zo’n maatregel invoert.

Het zal veel mensen waarschijnlijk verbazen, maar wat beheer betreft kun je een jonge boom nauwelijks met een oudere boom vergelijken. Zo verdragen jonge bomen veel beter om gesnoeid te worden dan volwassen bomen. Jonge bomen kunnen bij het verplanten zonder veel problemen tot 90 % van hun wortels verliezen. Wanneer volwassen bomen 50 % van hun wortels verliezen, kan dat al leiden tot taksterfte in de kruin en het vertragen van de groei. Meer is echt problematisch. Bomen in het openbaar domein eisen een volledig andere benadering dan de bomen in de kwekerij. Beheertechnieken van de kwekerij overzetten naar volwassen straatbomen is geen goed idee.

Eind vorig jaar konden we kennismaken met een advies van de Hoge Gezondheidsraad ivm ‘Groen-blauwe steden’. De hoge gezondheidsraad die toch in de corona-periode een verhoogde bekendheid en invloed kreeg, publiceerde een rapport waarbij ze dieper ingaan op de relatie tussen natuur en menselijke gezondheid. Hierbij geven ze aan beleidsmakers en groenmedewerkers een ‘gezondheidskader’ om verder te investeren in vergroening.

In maart 2022 verschijnt een uniek boek met een selectie van het werk van tuin- en landschapsarchitect Christian Vermander (1945). Samen met co-auteur Paul Geerts bundelde hij zijn ervaringen en projecten in een lijvig werk van ruim 600 bladzijden. Sinds 1980 is Vermander in Vlaanderen een autoriteit op vlak van tuin- en landschapsarchitectuur. Decennia lang runde hij succesvol het buro voor vrije ruimte in Gent. Tientallen studenten tuin- en landschapsarchitectuur liepen er stage en leerden er de knepen van het vak waarbij zij maximaal de vrijheid kregen om hun eigen stijl te ontdekken en te ontwikkelen. Velen van hen bleven na hun stage ook werken voor het ontwerpbureau. Uitgeverij Vanden Broele te Brugge was geïnteresseerd om het omvangrijk en inspirerend werk uit te geven. Tijdens het groeiproces van het boek werd beslist om het op te splitsen in twee aparte boeken, gebundeld in een foedraal.

Steeds meer mensen zijn gefascineerd door vogels, maar weten niet hoe ze in eigen tuin of tot op terras en balkon te krijgen. Het tuinboek Zakboek voor de Vogeltuin brengt daar verandering in.

Klimaatverandering zorgt voor langdurige droogtes en intense regenbuien met watertekorten en overstromingen tot gevolg. Dat hebben we al in levende lijve ondervonden. Tegelijkertijd is er zoveel verharding waardoor regenwater niet in de bodem kan indringen. Ook de burger kan met zijn tuin bijdragen aan een betere waterhuishouding. We hebben voor jullie een aanbod van watertips voor de private tuin.

“Is een stad eigenlijk ooit af?” vroeg mijn veertienjarige zoon aan mijn vrouw, die bij het Team Vlaams Bouwmeester werkt. Hoewel het antwoord evident “nee” is, zet de vraag toch aan tot nadenken. Wat versta je onder ‘af’, om te beginnen? Is iets af als er niets meer aan wordt toegevoegd? Betekent ‘af’ dat het volmaakt is? En wie beslist of iets ‘af’ is?