Groencontact 2020/4

Download en lees het integrale artikel uit Groencontact door te klikken op de link hieronder!

Voor het derde jaar op rij werden we in 2020 geconfronteerd met aanhoudende droogte en extreme hitte. Daardoor komen steeds meer bomen in de problemen. Er is niet enkel de hitte en het watertekort, ze raken ook verzwakt, wat hen vatbaarder maakt voor allerlei ziekten en plagen. Ook andere planten zoals heesters, vaste planten en grassen komen door de weersextremen onder druk. De vraag naar een ‘klimaatbestendig’ bomen- en plantensortiment neemt dan ook toe: bestand tegen droogte en hitte maar ook tegen (tijdelijke) wateroverlast, en weinig last van ziekten en plagen.

In 2015 startte het bekkensecretariaat van het Dijle-Zennebekken een intensief overleg met alle lokale besturen en betrokken partijen. Na een grondige analyse en met de inbreng van ieders expertise werd een lijst van acties en maatregelen samengesteld die de IJse dichter bij de milieudoelstellingen moet brengen. Vervuild water van autosnelwegen wordt aangepakt, afkoppelings- en optimalisatie projecten moeten de impact van huishoudelijk afvalwater verminderen en vismigratie knelpunten worden weggewerkt. Waar mogelijk zal het natuurlijke karakter van de IJse en haar vallei worden hersteld waarbij ook op erosiebestrijding wordt ingezet. Zo wordt de IJse opnieuw een waterloop met een hoge ecologische kwaliteit.

Het was naar aanleiding van een Nederlands rapport “Bestaat de ecologische stad? Lessen uit 25 jaar stadsecologie, een evaluatie” door Ans Hendrikse en Johan G. Vos, van een tijdje geleden dat ik mij de vraag stelde in hoever stadsecologie in Vlaanderen reeds is ingeburgerd. Een eerste vaststelling was dat de term “stadsecologen” een te hoog gegrepen naam was voor Vlaanderen. Maar gelukkig waren er wel een aantal die “stadsecologie” in hun brede takenpakket hadden. We toetsten naar hun ervaringen. In deze editie krijg je het eerste deel. Stadsecologie is een vakgebied dat zich richt op een ecologisch duurzame stad met kansen voor natuur. Zes thema’s komen daarbij aan bod: plaats en rol van de stadsecologie in de gemeente, duurzaam gebouwde omgeving, groenblauwe netwerken, natuur in de stad, gezonde steden en participatie en educatie. Het uitgangspunt is duidelijk. We laten vandaag 3 steden aan het woord: Aalst, Antwerpen en Ieper …

We starten met een nieuwe reeks in Groencontact: “Het licht op groen”. Hierin willen we wel eens weten wat er leeft bij de schepen van groenbeleid. Wat zijn haar/zijn aandachtspunten, hoe zien ze de toekomst, waarvan liggen ze wakker, …. Kortom een reeks van en voor schepenen, met vooral veel aandacht voor nieuwe groene ideeën…  We kozen voor Brugge, gezien ons secretariaat hier gelegen is, en Brugge aan de wieg stond van de VVOG en natuurlijk … omdat Brugge een schepen met ambitie heeft ! Schepen Mercedes van Volcem te Brugge bijt de spits af. Veel vragen moesten we niet stellen.

Las je ook met veel belangstelling het artikel ”Zijn bomen weer de dupe?” in ons vorig nummer van Groencontact op pagina 28? Waarschijnlijk vol ongeloof en vooral beangstigend voor wat dit als gevolgen zal hebben op het aanplanten van bomen op ons openbaar domein. Voor de context en de vele bezwaren vanuit de groen- & natuursector verwijs ik je terug naar dit artikel. Met deel 2  brengen we jou een update. Te belangrijk om jullie niet te briefen. Ondertussen kreeg je via onze Nieuwsbrief de persnota voor het brede publiek. Wat is er ondertussen gebeurd?

Knokke-Heist doet het zelf al jaren zonder pesticiden op het openbaar domein. Nu willen we nog een stap verder gaan en ook de inwoners overtuigen om de tuin gifvrij te houden. Vanaf 1 januari 2021 zal het gebruik ervan verboden zijn in privé-tuinen.

Naar aanleiding van de Dag van de Boom van 21 maart 1989 publiceerde de Vlaamse Gemeenschap het boek ‘Merkwaardige Bomen in Vlaanderen’. Maar hoe is het gesteld met deze merkwaardige bomen, nu en in de toekomst? Het opzet van deze publicatie was een groot publiek bereiken om zo bij te dragen tot een groter respect voor onze natuurlijke relicten. Een boodschap die nog altijd actueel klinkt.

Onderzoek van UHasselt i.s.m. Provincie Limburg wijst uit dat werknemers die deelnemen aan activiteiten en stressmanagementsessies in de natuur minder last hebben van werkgerelateerde stress. Ook hun reactiesnelheid en verwerkingssnelheid van informatie verbetert en ze voelen zich beter op vlak van sociaal, fysiek en emotioneel welzijn. “Deze conclusies zijn belangrijk in het kader van de burnout-problematiek die bij vele bedrijven speelt”, zeggen UHasseltonderzoekers Silvie Daniels en Michelle Plusquin.

Jonge kinderen hebben er veel baat bij om buiten in de natuur te spelen. Ook jonge papa’s en mama’s houden wel van een groene omgeving voor peuters, kruipertjes en baby’s…

Stadswateren waarin blauwalgen overmatig voorkomen zijn een gevaar voor alle bewoners en gebruikers van het water. Blauwalgen kunnen immers toxische stoffen afgeven waardoor het biotisch leven kan afsterven, het water niet meer esthetisch oogt en ongeschikt wordt voor recreatie. Blauwalgen hebben dus naast een ecologische impact, ook een mogelijke economische impact. In het kader van hun projectwerk gingen vijf studenten groenmanagement van HoGent op zoek naar antwoorden op frequently asked questions (FAQ's) die leven onder beheerders van openbaar groen, en vooral op de vraag “Hoe kunnen blauwalgen best, meest efficiënt en ecologisch bestreden worden?”

Omdat paddenstoelvriendelijk gazonbeheer de manier is om aan de grote gazonoppervlaktes in Vlaanderen een natuurwaarde te schenken, werd i.s.m. de Hogeschool Vives een leidraad opgemaakt voor openbare besturen, gemeentes en particulieren. In ‘Gazonbeheer op maat voor paddenstoelen’ wordt de rol die paddenstoelen spelen uitgelegd, er worden voorbeelden gegeven van hoe je concreet te werk kan gaan en er werd een kosten-baten-analyse opgemaakt. Met deze leidraad kan je dus concreet aan de slag in je gemeente of je tuin.

Sedert begin 2020 zijn we gestart met een centrumstedenoverleg. 12 centrumsteden nemen gezamenlijke thema’s aan die leven in hun groendiensten. We bekeken de kansen voor i-Tree in Vlaanderen en ook zaten we samen met het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV), een intern verzelfstandigd agentschap van de Vlaamse overheid met als taak het beheer en onderhoud van het wegennet in het Vlaams Gewest.

De Vereniging voor Openbaar is niet meer zo jong. Opgericht in 1974 door Antwerpen, Brugge, Gent, Mechelen, Oostende, Sint-Niklaas,Vilvoorde… een flinke 46-er.

Onlangs was ik enkele dagen in Duitsland. Zoals steeds wanneer ik dat land bezoek, viel het me ook deze keer weer op hoe groot men er de bomen in de straten en in de privétuinen van de dorpen en steden laat worden. In elke stad vind je tal van dikke en hoge bomen die zich vanop de voetpaden en vanuit - soms kleine - tuintjes een weg naar boven zoeken. Zich bijna aanschurkend tegen de huizen hebben ze natuurlijk een enorme impact op het straatbeeld en het stadsklimaat.